Jak widać żółte barwniki rozprzestrzeniają się po liściu. |
Zacznijmy od początku. Komórka roślinna zawiera w sobie plastydy, czyli organelle, które otoczone są podwójną błoną plastydową. Głównie będziemy zajmować się chloroplastem.
Ciekawostką jest fakt, że plastydy zawierają swoje własne DNA (plastydowe) i aparat do syntezy białka (translacja).
Istnieje wiele form plastydów. Mamy proplastydy z których rozwijają się inne. Jak np. etioplast jest to proplastyd, który potrafi brać udział w fotosyntezie, ale bez światła nie potrafi tego uczynić. W momencie kiedy dostaje światło staje się chloroplastem i wszystko gra : )
Żeby jeszcze bardziej uściślić to w błonach etioplastu jest źółty barwnik (protochlorofilid), który przekształca się w chlorofil jak dostanie promieni słonecznych.
źródło: A. J Szweykowscy Botanika Morfologia |
Budowa chloroplastu jest dosyć prosta, którą możecie zobaczyć poniżej :
Źródło: A.J Szweykowscy Botanika Morfologia |
W tylakoidach mamy barwniki fotosyntetyczne (i to nie tylko chlorofil ale także karotenoidy). Faza jasna fotosyntezy zachodzi w tylakoidach gran, a ciemna w tylakoidach stromy. Ciekawostką jest fakt, że podczas fotosyntezy (silnej) może wytwarzać się skrobia.
Chlorofil - zawiera w swoim centrum atom Mg. Posiadając ten magnez ma zdolność do absorpcji światła. Czerwonej o dł. fali ok 680 nm i światła fioletowego o dł fali 440nm (dla chloroplastu a) . Jest to najmniej trwały barwnik roślinny. Zieloną barwę zachowuje tylko w żywych , nieuszkodzonych tkankach.
Do czynników przyśpieszających przemiany chlorofili to ;
-wysoka temp.
-kwaśne pH
-tlen
-światło ( wiadomo jak jesień się pojawia to i to światło słabe)
Występują jeszcze LEUKOPLASTY, które są bezbarwne i dojrzałe. Również są plastydami. Jednakże kiedy dostaną światła potrafią przemienić się w chloroplast. Tak dzieje, się np. z ziemniakiem, który dostanie słońca. Na jego powierzchni pojawia się zielona "plamka", tak samo jest z marchewką. Jakiś powód musi być dlatego, żeby ziemniaki/marchewkę trzymać bez dostępu do światła np. w piwnicy.
Końcowym stadium rozwoju plastydów nazywamy CHROMOPLAST. Powstaje on z proplastydów jak i z leukoplastów, ale najczęściej są ostatnim stadium Chloroplastów.
Właśnie chromoplasty są w dojrzewających owocach jak i starzejących się liściach. Chromoplasty zawierają barwniki karotenoidowe, które nadają barwy żółte i pomarańczowoczerwone. Chromoplasty są takimi staruszkami, informują wszystkich, że dany "narząd" jest już staruszkiem i tyle :)
Trzymajcie się cieplutko!
Dla stałych czytelników NIESPODZIANKA :)
Niczym batman :) |
Źródło:
1. Skrypt do zajęć praktycznych z fizjologii roślin M. Słodowska Łódź 2011
2. Botanika Morfologia - A.Szweykowska, J.Szweykowski PWN, Warszawa 2011