niedziela, 16 marca 2014

DaisyWorld

Słyszeliście coś o hipotezie GAI? 

To zacznijmy od początku. 

Autor całej teorii to James Lovelock, brytyjski chemik, badacz atmosfery i wynalazca. Teoria uznawana jest za kontrowersyjną. 

Ale o co chodzi ?  

Chodzi o to, że cały system ziemski jest jednością, super-organizmem, który utrzymuje homeostazę do życia na naszej planecie. 
źródło: http://obserwator144-gomr.blogspot.com/


A skąd nazwa ? 

Pomysłodawcą był William Golding (pisarz), który stwierdził, że Gaja (grecka bogini) nadaję się jak najbardziej. Przypomnę, że uznawana jest za Matkę Ziemię, która wyłoniła się z chaosu i dała początek wielu pokoleniom Bogów. 

Teoria ta ma swój początek  lat 60 ubiegłego stulecia. Jednakże w 1979r pojawiła się książka Gaja: Nowe spojrzenie na życie na Ziemi. 

Oczywiście teoria ta dotyczy Ziemi, ale Lovelock "wpadł" na nią kiedy badał przejawy życia na Marsie. Doszedł do wniosku, że obecność życia na danej planecie przejawia się inna atmosferą. A dokładnie jej składem chemicznym. Jeśli nagle na Ziemi zabrakłoby życia to moi drodzy, niedługo później nasza atmosfera przypominałaby tą z Marsa i Wenus. Co by się zmieniło ? Zniknąłby tlen i metan (metabolit organizmów żywych). Ich miejsce zastąpiłby dwutlenek węgla i woda. To wszystko dało początek teorii Gai. (Według Lovelocka). 

Główne idee/prawa/postulaty 

Zbytnio teoria Gai nie różni się od ekologii, która zwraca uwagę na oddziaływania między organizmami żywymi, a ich abiotycznym  środowiskiem. Jednakże Lovelock uważał, że wszelkie oddziaływania modyfikują warunki fizykochemiczne w taki sposób, aby mogły one umożliwić podtrzymanie życia na planecie. 

Wszystko co nas otacza, czyli organizmy, środowisko nie ożywione, biosfera, według Lovelocka i Lynn Margulis (ta pani może kojarzyć się wam z mitochondriami)  przyrównali do superorganizmu. Ten superorganizm powinien posiadać zdolność do utrzymywania samoregulacji (homeostazy). 

Jednakże nasi badacze poszli o krok dalej. Zaczęto Ziemię personifikować. Nazwano ją "istotą planetarną" a nawet "Matką Ziemią". W dosłownym znaczeniu poszczególne "warstwy" naszego świata miały pełnić funkcję określonych narządów ludzkiego organizmu. 
Atmosfera- płuca
Rafy koralowe - nerki
Wody, oceany - krwiobieg
Wszystkie organizmy - rola komórek i tkanek 

Jak dla mnie robi się coraz ciekawiej. 

Oczywiście teoria ta miała wielu przeciwników. Zaczęto pytać, czy Gaja posiada układ nerwowy, a nawet czy posiada swój własny mózg i potrafi myśleć ? Oczywiście Lovelock zawsze wypierał tą myśl, ponieważ powszechnie akceptowano pogląd o nadrzędnej roli przypadku w ewolucji. Czy warunki panujące na Ziemi są optymalne dla życia ?  Dla Jamesa wystarczającym dowodem jest stabilność ziemskiego klimatu od powstania życia. Jednakże według teorii Darwina ewolucja mogła mieć całkiem inny przebieg. Jednakże Lovelock uważał, że w  żaden sposób ta teoria nie podważa teorii ewolucji Darwina. Twierdził on bowiem, że te organizmy, których działalność sprzyjała środowisku przeżywały, a te które miały negatywny wpływ umierały. 

Tematem jednakże dzisiejszej notki jest "DaisWorld" czyli świat stokrotek.  James zaproponował przykład regulacji globalnej temperatury przez pojedyncze organizmy. Model był bardzo uproszczony i zakładał istnienie hipotetycznej planety podobnej do Ziemi, na której "mieszkałyby" tylko i wyłącznie stokrotki. 
źródło: http://strykowski.net
Będą one funkcjonować tylko wtedy kiedy temp otoczenia będzie mieściła się w zakresie 5-40stopni Celsjusza. Gdy temperatury są niskie to przeważają stokrotki czarne (płatki pochłaniają znaczną część promieniowania, ogrzewając lokalne otoczenie- lepsze warunki do rozwoju). W momencie gdy wzrasta intensywność promieniowania słonecznego, rośnie temperatura. Co skutkuje wygraną ze strony stokrotek białych, których płatki odbijają światło co powoduje ochłodzenie. Oczywiście model świata stokrotek, rozwijał się aby teoria była jak najbardziej prawdopodobna. Dochodziły stokrotki o różnych kolorach, a nawet króliki, które je zjadały. Jak również lisy, których zadaniem było zjadanie królików. Wszystko to miało pokazać, że organizmy wcale nie muszą być altruistyczne wobec siebie, aby decydować o klimacie całej planety. 


Źródło: Najważniejsze teorie biologii, PWN 
Oczywiście od momentu jej powstania teoria ta doczekała się wielu interpretacji, czasem nawet bardzo wykraczających poza ramy nauki.


Co myślicie o całej tej teorii ?  Dajcie mi znać w komentarzach :)


Trzymajcie się cieplutko !  


Źródło:
1. Najważniejsze teorie biologii, PWN, Warszawa 2011 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz